خوش امد گویی
سلام خدمت بازدیدکنندگان عزیز به خاطر بازدید شما متشکرم..!؟لطفا از صفحات دیگر ما هم بازدید کنین ممنونم مدیر سایت؟؟؟
اموزش ورزش در استخر
سیب را کامل گاز بزنید! واضح و مبرهن است که این میوه امتیازات تغذیه ای بسیار زیادی دارد، مثلی قدیمی می‌گوید که یک سیب می‌تواند شما را از پزشک دور کند، امروزه نیز این مثل مورد تأیید مطالعات جدید قرار گرفته است، به شرطی که پوستش هم مصرف شود.
سیب که به خوبی اشتها را مهار می‌کند، سرشار از خواص تغذیه ای است. این میوه کم کالری و کمی شیرین، اثر ادرار آوری دارد و به از بین بردن رسوبات ادراری کمک می‌کند. فیبرهای سیب و پکتین ها فقط به درد مربا درست کردن نمی‌خورند! در واقع، این فیبرها برای عملکرد مناسب فلور روده ای بسیار مناسب هستند. به لطف این خواص، سیب تأثیر تنظیم کنندگی بر روی سیستم گوارشی دارد، سیب برای درمان سستی روده ای که منجر به اسهال میشود، مفید است.
دربارۀ ویتامین ها، باید بگوییم که سیب مجموعۀ بسیار متنوعی از آنها را در خود دارد: ویتامین های گروه B، کمی بتاکاروتن یا پروویتامین A و مقدار اندکی ویتامین C، در سیب یافت می‌شوند.
اما قبل از اینکه پوست سیب را بکنید و دور بیندازید، خوب است بدانید که: پوست سیب خیلی بیشتر از گوشتش ویتامین C دارد (۴ تا ۶ برابر). با این حال، با توجه به این که پوست سیب نسبتاً وزن کمی دارد، تنها بخش محدودی (۲۵%) از کل ویتامین C موجود در سیب را در خود گنجانده است
بنابراین هیچ چیز نباید مانع تان بشود که سیب را با پوست بخورید. در واقع، پوست سیب یک آنتی اکسیدان دیگر نیز در خود دارد، این آنتی اکسیدان بسیار قوی کِرستین است. سیب های قرمز به طور ویژه میزان بالاتری از کِرستین را در ترکیب خود در مقایسه با دیگر میوه ها و سبزیجات دارند. اما فرآورده های مشتق شده از سیب (آب سیب، کمپوت و …) که از گوشت آن تهیه می‌شوند و نه از پوستش، طبیعتاً حاوی کِرستین کمی تر خواهند بود.
این میوه را با پوست بخورید..
یک میوۀ مقاوم
مطمئناً، به محض اینکه سیب بریده شود یا نیمه خورده در هوای آزاد بماند، به سرعت سیاه میشود. این واکنش تیرگی و آنزیمی کاملاً طبیعی و مطلقاً بی خطر است. اما به طور کلی، در مقایسه با سایر میوه ها، سیب خیلی خوب باقی می‌ماند و دوام می‌آورد. نگه داری طولانی مدت از آن کاهش قابل توجه از ویتامین C را با خود به همراه ندارد و پختنش باعث از بین رفتن تنها بخشی از ویتامین هایش میشود، پختن سیب در فر ۲۵ تا ۳۰% از ویتامین های آن را از بین می‌برد. و این میزان فاصلۀ بسیار زیادی با میزان کاهش ویتامین های حساس در میوه های قرمز دارد!
سلامتی در سیب است
در سال های اخیر، دانشمندان لحظه ای دست از ستایش خالق این میوه برنداشته اند. همچنین، آنها مشاهده کرده اند که مصرف منظم سیب (۲ تا ۳ سیب در روز) می‌تواند به متعادل سازی کلسترول بالا (کلسترول کلی و کلسترول بد) کمک کند، خصوصاً اگر با پوست خورده شود. ضمناً می‌تواند در کاهش قند خون بالا نیز سهیم باشد. محتمل ترین فرضیه این است که این خواص به خاطر اثر فیبرهای سیب بر روی دستگاه گوارش و فلور روده ای است. زمینۀ دیگر پزشکی که سیب در آن امیدهای بسیاری ایجاد کرده است، عصب شناسی است. تجربیاتی که بر روی حیوانات انجام شده، به ما اجازه می‌دهد که تصور کنیم کِرستین موجود در سیب از نورون های آسیب دیده بر اثر آلزایمر محافظت می‌کند. و این ویژگی مشترک تمام انواع سیب هاست.
اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَّهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۗ مَن ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ وَلَا یَئُودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ * لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ ۖ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ ۚ فَمَن یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِن بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَیٰ لَا انفِصَامَ لَهَا ۗ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ * اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ ۖ وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُمَاتِ ۗ أُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ
معنی به فارسی
خداست که معبودى جز او نیست؛ زنده و برپادارنده است؛ نه خوابى سبک او را فرو مى‌گیرد و نه خوابى گران؛ آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ اوست. کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟ آنچه در پیش روى آنان و آنچه در پشت سرشان است مى‌داند. و به چیزى از علم او، جز به آنچه بخواهد، احاطه نمى‌یابند. کرسى او آسمانها و زمین را در بر گرفته، و نگهدارى آنها بر او دشوار نیست، و اوست والاى بزرگ. * در دین هیچ اجبارى نیست. و راه از بیراهه بخوبى آشکار شده است. پس هر کس به طاغوت کفر ورزد، و به خدا ایمان آورد، به یقین، به دستاویزى استوار، که آن را گسستن نیست، چنگ زده است. و خداوند شنواى داناست. * خداوند سرور کسانى است که ایمان آورده‌اند. آنان را از تاریکیها به سوى روشنایى به در مى‌برد. و [لى] کسانى که کفر ورزیده‌اند، سرورانشان [همان عصیانگران=] طاغوتند، که آنان را از روشنایى به سوى تاریکیها به در مى‌برند. آنان اهل آتشند که خود، در آن جاودانند
معنی به فارسی
خداست که معبودى جز او نیست؛ زنده و برپادارنده است؛ نه خوابى سبک او را فرو مى‌گیرد و نه خوابى گران؛ آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ اوست. کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟ آنچه در پیش روى آنان و آنچه در پشت سرشان است مى‌داند. و به چیزى از علم او، جز به آنچه بخواهد، احاطه نمى‌یابند. کرسى او آسمانها و زمین را در بر گرفته، و نگهدارى آنها بر او دشوار نیست، و اوست والاى بزرگ. * در دین هیچ اجبارى نیست. و راه از بیراهه بخوبى آشکار شده است. پس هر کس به طاغوت کفر ورزد، و به خدا ایمان آورد، به یقین، به دستاویزى استوار، که آن را گسستن نیست، چنگ زده است. و خداوند شنواى داناست. * خداوند سرور کسانى است که ایمان آورده‌اند. آنان را از تاریکیها به سوى روشنایى به در مى‌برد. و [لى] کسانى که کفر ورزیده‌اند، سرورانشان [همان عصیانگران=] طاغوتند، که آنان را از روشنایى به سوى تاریکیها به در مى‌برند. آنان اهل آتشند که خود، در آن جاودانند
- نوشابه عامل افزایش فشار خون است
وی می گوید: "میزان بالای شکر این نوشیدنی ها میزان انسولین را افزایش می دهد و همین امر می تواند سلول های سرطان لوزالمعده را افزایش دهد."
فشار خون بالا یک عامل خطرزا برای بیماری قلب و عروق است. خطر حمله قلبی یا سکته مغزی برای کسی که میزان فشار خون او 5/13 بر 5/8 است دو برابر کسی است که فشار خون او 5/11 بر 5/7 است.
بررسی های محققان انگلیسی و آمریکایی نشان می دهد به ازای هر قوطی نوشابه شکردار که در روز مصرف شده باشد، فشار خون به طور منظم بالاتر می رود.
داده های مربوط به بیش از 2هزار و 500 نفر نشان می دهد که نوشیدن بیش از 355 میلی لیتر آب میوه ی شکردار یا نوشابه ی گازدار در روز می تواند توازن فشارخون را به هم بزند.
دانشمندان معتقدند که شکر زیاد در خون باعث به هم خوردن حالت عادی رگ ها و میزان نمک در بدن می شود. نوشیدنی های رژیمی که با شیرین کننده های مصنوعی شیرین شده باشند، چنین خطری را ندارند. مالکان صنعت نوشابه سازی می گویند که محصولات آن ها در صورتی که به اندازه مصرف شوند، خطری ندارند. انجمن قلب آمریکا می گوید که نباید هفته ای بیش از 3 قوطی 355 میلی لیتری نوشابه مصرف کرد.
در این مطالعه در 4 مورد از داوطلبان 40 تا 59 ساله از انگلیس و آمریکا خواسته شد تا آن چه را در 24 ساعت قبل نوشیده بودند، ثبت کنند. همچنین نمونه ادرار آن ها گرفته و فشارخون شان اندازه گیری شد. به ازای مصرف هر یک قوطی اضافه نوشابه شکردار در روز، فشار بیشینه داوطلبان 6/1 میلی متر جیوه و فشار کمینه آن ها 8 دهم میلی متر جیوه بیشتر بود.
در مجموع به نظر می رسید کسانی که مقدار زیادی نوشیدنی های شیرین شده با شکر مصرف می کردند، رژیم های غذایی بدتری داشتند و احتمال اضافه وزن آن ها بیشتر بود. اما صرف نظر از این مسئله، ارتباط آن با فشار خون حتی پس از احتساب عواملی مثل وزن و قد، قابل توجه بود.
2- نوشابه هضم غذا را با مشکل مواجه می کند
دکتر فریده شیشه بر در این باره می گوید: تقریبا همه مواد و ترکیبات موجود در نوشابه مضر هستند و هیچ ماده مفیدی در آن وجود ندارد. نوشابه های بی رنگ هم اگر چه فاقد رنگ های شیمیایی هستند، مضرات زیادی دارند و مصرف آن ها توصیه نمی شود. وی با بیان این که مصرف نوشابه با هدف هضم غذا و یا به عنوان نوشیدنی همراه غذا به هیچ وجه توصیه نمی شود، افزود: دستگاه گوارش بدن برای هضم غذا نیازی به نوشابه ندارد و نباید با هدف تسریع هضم غذا نوشابه مصرف کرد. برخی افراد هم نوشابه را به عنوان یک نوشیدنی و برای خنک شدن بدن مصرف می کنند که به این افراد نیز توصیه می شود نوشیدنی های سالم را جایگزین کنند.
افرادی که با مشکل ترشح زیاد و یا کم اسید معده مواجه هستند باید با مراجعه به پزشک و درمان دارویی این مشکل را حل کنند و مصرف نوشابه نه تنها تاثیری در این زمینه ندارد، بلکه می تواند عوارضی هم به همراه داشته باشد.
این متخصص تغذیه با اشاره به این که غذاهای چرب دیرهضم هستند، خاطرنشان کرد: پس از مصرف غذاهای چرب اگر نوشابه و یا هر مایع دیگری مصرف شود، موجب رقیق شدن اسیدهای گوارشی می شود و درنتیجه هضم غذا با مشکل مواجه خواهد شد.
مصرف آب، شربت های طبیعی، دوغ و ماءالشعیر به همراه غذا نسبت به نوشابه مضرات کمتری دارد ولی مصرف این مایعات به همراه غذا نیز توصیه نمی شود.
مواد غذایی پس از مصرف در درون معده از نظر دمایی تعدیل می شوند و به دمای مناسب برای هضم می رسند، این در حالی است که مصرف نوشیدنی های سرد به همراه غذا، تعدیل حرارت مواد غذایی را مختل می کند که در نتیجه آن هضم غذا با مشکل مواجه می شود.
3- نوشابه خطر سکته را افزایش می دهد
مصرف مداوم و منظم نوشابه، خطر ابتلا به سکته را تا 61 درصد افزایش می دهد. پژوهشگران دانشگاه میامی میلر با تحقیق بر روی بیش از دو هزار و 500 نفر، در صدد یافتن پاسخی برای پرسش مربوط به تاثیر نوشابه بر سلامت انسان پس از 9 سال بودند. در نهایت آنان به این نتیجه رسیدند افرادی که به طور منظم نوشابه مصرف می کنند تا 61 درصد بیشتر از دیگران و کسانی که مصرف به مراتب کمتری دارند، در خطر ابتلا به سکته قرار می گیرند.
4- نوشابه های گازدار موجب پوکی استخوان می شوند
دکتر زهرا عبداللهی معاون دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت می گوید: نوشابه ها علاوه بر قند زیاد، دارای املاح فسفات هستند که در جذب کلسیم غذا ایجاد اختلال می کند و نهایتا مصرف مداوم نوشابه های گازدار کمبود کلسیم و به دنبال آن پوکی استخوان را به دنبال دارد. پوکی استخوان موجب شکستگی های خود به خود استخوان می شود.
دکتر سید مرتضی صفوی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این باره می گوید: اسید فسفریک علاوه بر ایجاد اختلال در گوارش غذا، باعث اسیدی شدن خون می شود که برای جلوگیری از پایین آمدن بیش از حد PH خون(اسیدی شدن) و خنثی سازی آن، بدن از کلسیم ذخیره شده در استخوان ها استفاده می کند.
در واقع اسید فسفریک موجود در نوشابه باعث کنده شدن کلسیم از استخوان ها می شود؛ از سوی دیگر برای جذب کلسیم موجود در غذاها از طریق دستگاه گوارش نیز نیاز به برقراری نوعی تعادل میان میزان کلسیم و فسفر است. وقتی این تعادل بر اثر نوشیدن نوشابه گازدار حاوی اسیدفسفریک به هم می خورد، جذب کلسیم از دستگاه گوارش نیز دچار اختلال می شود. بنابراین بدن از یک سو از کلسیم ذخیره شده در استخوان استفاده می کند و از سوی دیگر به راحتی نمی تواند کلسیم جذب کند، در نتیجه دچار نوعی فقر کلسیم و کاهش تراکم استخوانی و در نهایت پوکی بافت استخوانی خواهد شد. طبق نتایج جدیدترین تحقیقات علمی، افرادی که به میزان زیاد نوشابه مصرف می کنند، احتمال شکستگی استخوان در آن ها 3 تا 4 برابر کسانی است که نوشابه مصرف نمی کنند. به عنوان مثال خانمی که هر روز یک لیوان نوشابه مصرف می کند، 3 برابر بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارد و اگر این زن ورزشکار باشد، میزان این خطر5 برابر افزایش می یابد. به گفته ی دکتر صفوی در حال حاضر سن ابتلا به پوکی استخوان در ایران کاهش یافته و به 35 سال رسیده است.
5- نوشابه های گازدار عامل اصلی پوسیدگی دندان ها هستند
دکتر سعید نعمتی، دبیر علمی کنگره دندانپزشکی ترمیمی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد می گوید: یکی از مهم ترین مسائلی که امروزه با آن مواجه هستیم، استفاده ی بی رویه ی نوجوانان و جوانان از نوشابه های گازدار و تنقلات حاوی مواد قندی است که در این سنین با توجه به افزایش فعالیت های بدنی تمایل به مصرف این مواد نیز افزایش یافته و باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیری بر بدن و دندان ها می شود.
نوشابه‌های گازدار به دلیل وجود ترکیبات CO2 و تبدیل آن به اسید کربنیک باعث عدم جذب کلسیم مواد غذایی و در نتیجه ایجاد مشکلات اسکلتی و پوکی استخوان می شود و از طرفی حل شدن تدریجی مینای دندان و در نتیجه رنگ گرفتگی سطحی، ایجاد حساسیت، پوسیدگی های ریز روی مینای دندان را به دنبال دارد.
بهترین جایگزینی برای تنقلات و نوشابه های گازدار، انواع مغزها و انواع دوغ می باشد که در گذشته جایگاه خوبی در سبد غذایی ما ایرانیان داشته است و نه تنها فاقد اثرات پوسیدگی دندان ها است بلکه باعث تامین کلسیم مورد نیاز بدن نیز می شود.
6- نوشابه موجب افزایش احتمال ابتلا به سرطان لوزالمعده می شود
محققان می گویند مصرف نوشابه های قندی بیش از دو بار در هفته می تواند احتمال افزایش به سرطان لوزالمعده را افزایش می دهد. به گزارش روییترز، مطالعه ای بر روی 60 هزار نفر در سنگاپور نشان می دهد که افرادی که بیشتر به جای نوشابه های قندی آب میوه می نوشند کمتر در معرض این سرطان قرار می گیرند.
مارک پریرا از دانشگاه مینسوتا که این مطالعه را رهبری می کرده است می گوید شاید شکر عامل اصلی این امر باشد ولی افرادی که به طور مداوم نوشابه های قندی می نوشند به بیماری های دیگری نیز مبتلا می شوند.
پس از مصرف غذاهای چرب اگر نوشابه و یا هر مایع دیگری مصرف شود،
موجب رقیق شدن اسیدهای گوارشی می شود و درنتیجه هضم غذا با
مشکل مواجه خواهد شد
این تیم تحقیقاتی بر روی 60524 مرد و زن سنگاپوری - چینی برای 14 سال مطالعه انجام دادند. در این بین 140 نفر مبتلا به سرطان لوزالمعده شده اند و آن ها که در هفته بیشتر از دو نوشابه ی قندی می نوشند 87 درصد بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان بودند. محققان معتقدند این نتایج قابل تعمیم به ساکنان کشورهای دیگر نیز هست.
7- نوشابه موجب افزایش احتمال ابتلا به سنگ های کلیوی
بالا رفتن میزان اسید فسفریک در خون بر عملکرد کلیه ها تاُثیر منفی داشته، از آن جایی که کلیه ها قادر به دفع سریع آن نمی باشند باعث وارد آمدن فشار مضاعف به کلیه ها می شود. همچنین مصرف نوشابه های گاز دار سبب می گردد تا کلسیم از استخوان ها خارج شده و درون خون جریان یابد که این امر به نوبه ی خود موجب رسوب کلسیم اضافی در کلیه ها گردیده که در نهایت منجر به تشکیل سنگ های کلسیمی در کلیه ها می شود.
و در آخر جالب است بدانید محققان ثابت كرده اند که اگر یک تکه ناخن، 72 ساعت در نوشابه ی حاوی اسید فسفریک باقی بماند به طور کامل حل خواهد شد.
مضرات پفك و چیپس
نظرات دكترسید ضیاءالدین مظهری - رئیس انجمن تغذیه ایران- در این رابطه خواندنی است.
رئیس انجمن تغذیه گفت: نمك زیاد، رنگ و افزودنی های خوراكی موجود در چیپس و پفك، ذائقه كودكان را به شوری یا بیش خواری هدایت می كند.
دكتر سیدضیاءالدین مظهری با اشاره به مصرف چیپس و پفك در كودكان گفت: این مواد، كودكان را بی اشتها کرده و آنها را برای تامین غذاهای روزمره دچار مشكل می کنند و نیازهای رشدی آنها را تحت الشعاع قرار می دهند. وی با تاكید بر عدم كنترل این نوع تولیدات تصریح كرد: اغلب روغن هایی كه برای تهیه چیپس به كار می رود، احتمال دارد بارها و بارها بجوشد و در آن تركیبات سمی ایجاد شود كه می تواند تاثیر بسیار بدی بر سلامت جسمی و رشد كودكان داشته باشد.
رئیس انجمن تغذیه كشور، روند رشد دوران كودكی را سنگ بنای دوران نوجوانی، جوانی و میانسالی دانست و تاكید كرد : هرگونه تغییر در روند تغذیه می تواند تغییراتی در پارامترهای بیوشیمیایی خون فرد به وجود بیاورد. این متخصص، تغذیه ی صحیح كودكان را نوعی سرمایه گذاری در جهت سالم سازی آنها در سنین بالا دانست و تاكید كرد: توجه به تغذیه صحیح و جلوگیری از تاثیر تبلیغات سوء در جهت تغییر ذائقه كودكان در بلندمدت، تاثیر بسزایی در جامعه دارد.
دكتر مظهری گفت: نتایج تحقیقات نشان می دهد كه اگر در دوران میانسالی، افراد دچار بیماری های قلبی ـ عروقی می شوند، ریشه در تغذیه ی دوران كودكی آنها دارد و حتی كودكانی كه با وزن خیلی كم به دنیا می آیند، مادران آنها در دوران بارداری از سیگار و مشروب استفاده كرده یا دچار سوتغذیه بوده اند .
وی با تاكید بر اینكه به نوزادان تا 6 ماه اول غیر از شیر مادر هیچ ماده دیگری غیر از قطره ویتامین D و A نباید خورانده شود، تصریح كرد: اما متاسفانه در بررسی های انجام شده، به كودكان ایرانی از 2 ماهگی پفك می دهند.
دكتر مظهری با بیان اینكه سلامت كودكان از بعد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار مهم است، افزود: كودكان سالم بهتر از امكانات موجود در كشور بهره می گیرند و هزینه های كمتری به دولت تحمیل می کنند و بازدهی بیشتری دارند. رئیس انجمن تغذیه كشور ادامه داد:تلاش بر این است كه در بوفه های مدارس به جای غذاهای بی ارزشی مثل چیپس، پفك و نوشابه، از تنقلاتی همانند نخودچی، شاهدانه، كنجد بو داده، برنجك، دوغ و غذاهایی گرم استفاده شود.وی فرهنگ سازی قوی و اصیل تغذیه و رجعت به غذاهای سنتی را كمك بزرگی به ذائقه كودكان دانست و توضیح داد: با یك فرهنگ سازی قوی می توانیم از باورهای غلط و گرایش های نابجا بكاهیم، زیرا این مواد غذایی فاقد ارزش، نسل را فرسوده، كم توان و كم طاقت می كند.
وی اعتقاد دارد كه در سیاست گذاری های آینده باید تعادل و ارتباط فرابخشی ایجاد گردد و سیاست های بخش كشاورزی و صنایع غذایی با نیازهای تغذیه ای هماهنگ شود
همه خواص تخم مرغ در یک نگاه
فارس: تخم یک ماده غذایی بی نظیر و سرشار از پروتئین، مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن است که کمبود برخی از آنها موجب بروز بیماریهای مختلف از جمله بیماریهای ذهنی، پوستی و چشم میشود.
وزارت بهداشت اعلام کرد: تخم‌مرغ جایگاه ویژه‌ای در سفره غذایی ایرانیان از سالیان دور تاکنون داشته است. به علاوه توجه ویژه‌ای به این ماده در موارد غیرتغذیه‌ای همچون سفره هفت‌سین، سفره عقد، شکستن تخم‌مرغ به عنوان جلوگیری از چشم زخم، طالع‌بینی، درمان شکستگی‌های استخوان و... شده است که همه و همه در پیشینه و تاریخچه ایران باستان وجود داشته و در بسیاری از مناطق سنتی ایران به غلط یا صحیح، هنوز جایگاه ویژه خود را حفظ کرده است و داد و ستد این ماده غذایی در برخی از خانوارهای روستایی تنها محل درآمدزایی محسوب میشود.
از طرف دیگر خواص تغذیه‌ای موجود در تخم‌مرغ، این ماده غذایی را در هرم غذایی که معرف الگوی مناسب مصرف مواد غذایی در هر کشور است در گروه گوشت، حبوبات و مغزها قرار داده است.
در مصرف مواد غذایی این گروه نیز همچون سایر گروه‌های غذایی باید تنوع و تعادل در مصرف و رعایت شود و از مواد این گروه به شکل جانشینی استفاده شود.
ارزش غذایی یک عدد تخم‌مرغ معادل است با 30 گرم انواع گوشت (قرمز، مرغ و ماهی) معادل دو تکه متوسط خورشتی، نصف لیوان حبوبات پخته، یک چهارم لیوان حبوبات خام و یک چهارم لیوان انواع مغزها (بادام، پسته، فندق، گردو و...)
اجزای ترکیبی تخم‌مرغ و عوارض ناشی از کمبود هر یک در بدن
تخم‌مرغ و شیر از معدود غذاهای شناخته شده در طبیعت هستند که می‌تواند نیازهای بدن را به طور متعادل تامین کنند.
عمده‌ترین ویژگی تخم‌مرغ و وجه تمایز آن نسبت به سایر مواد غذایی، ترکیب پروتئینی و مواد مغذی موجود در آن نظیر کولین، لوتئین و گزانتین و تولید بسیار کم انرژی است.
* پروتئین
مواد پروتئینی بعد از آب، قسمت عمده بافت‌های نرم و 18 درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد.
پروتئین‌ها مسئول ساخت، نگهداری و ترمیم بافت‌های بدن هستند و باید همیشه به مقدار لازم در رژیم غذایی استفاده شوند.
پروتئین مواد غذایی در دستگاه گوارش و کبد به ترکیبات ساده‌تری به نام اسید آمینه شکسته و جذب سلول‌ها میشود. آنها مولکول‌های درشتی هستند که از واحدهای کوچکتری به نام اسید آمینه ساخته شده‌اند.
۹نوع اسید آمینه از مجموع بیستگانه آن، از اسید آمینههای ضروری بدن است، یعنی بدن انسان قادر به ساخت آنها نیست و باید از طریق غذا تامین شود.
تخم‌مرغ دارای تمام اسید آمینههای ضروری است. پروتئین تخم‌مرغ یک پروتئین کامل، قابل جذب و دارای بیشترین اسید آمینههای ضروری برای بدن است که درصد جذب بالایی دارد.
بیشترین واکنش‌های مهم و پیچیده شیمیایی بدن به وسیله گروهی از پروتئین‌ها به نام آنزیم‌ها و هورمون‌ها انجام میشود و تخم‌مرغ منبع بسیاری خوبی برای تامین پروتئین مورد نیاز آنهاست.
پروتئین تخم‌مرغ هم در سفیده و هم در زرده آن وجود دارد که نسبت آن 60 درصد به 40 درصد است. به دلیل کیفیت بالای تخم‌مرغ، این ماده نقش مهمی در ایجاد سیری به خصوص هنگامی که در وعده صبحانه مصرف شود دارد و به همین دلیل باعث کاهش وزن میشود زیرا علاوه بر القای احساس سیری، میزان کالری بسیار کمی تولید می‌کند.
مطالعات نشان داده است که مصرف پروتئین‌های دامی با کیفیت بالا که تخم‌مرغ سرآمد آنهاست به طور موثری از تحلیل توده عضلانی در طول سالخوردگی جلوگیری کرده و آن را کاهش می‌دهد و در هنگام کاهش وزن نیز بافت عضلانی را حفظ می‌کند.
تخم‌مرغ با دارا بودن حدود 6 گرم پروتئین میزان 13درصد نیاز غذایی توصیه شده در یک رژیم غذایی بر پایه 2هزار کیلو کالری را تامین کند.
عوارض کمبود مواد پروتئینی عمدتاً به نام سوء تغذیه شناخته می شود و از علام مهم آن می‌توان لاغری مفرط، بزرگ شدن شکم و عدم رشد مناسب بدن را نام برد.
در نقاطی از آفریقا که مردم دچار فقر موارد پروتئینی هستند، این عوارض در کودکان به خوبی مشهود است و به همین دلیل سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد (FAO) کشورهای آفریقایی را ملزم کرده که با بهره‌گیری از تخم‌مرغ مشکل سوء تغذیه پروتئین را کاهش دهند.
* کربوهیدرات
کربوهیدرات‌ها، منابع مهم انرژی را در غذا تشکیل می‌دهند. کربوهیدرات‌ها به مواد پرانرژی تجزیه می‌شوند و انرژی لازم را در بدن ایجاد می‌کنند. تخم‌مرغ با دارا بودن حداکثر 0.6 گرم کربوهیدرات در این خصوص نقش چندانی نداشته و قالب ویژگی آن برپایه پروتئین بسیار ارزشمند آن استوار است.
*چربی
ترکیب چربی تخم‌مرغ به صورت یک سوم اشباع شده و دو سوم غیر اشباع است. تخم‌مرغ با دارا بودن 5 گرم چربی کل که حدود 1.6 گرم آن به صورت اشباع شده است تنها 72 کیلو کالری انرژی تولید می‌کند که این نکته از ویژگی‌های بارز تخم‌مرغ است.
* ویتامین‌ها
ویتامین‌ها مواد آلی با ترکیبات پیچیده‌ای هستند که به مقدار کم در حیوانات و گیاهان وجود دارند. ویتامین‌ها نقش عمده‌ای در سوخت و ساز طبیعی مواد در بدن به عهده دارند.
تخم‌مرغ حاوی ویتامین‌های مهم و مورد نیاز بدن از جمله ویتامین‌های E،D،A،B،B12 اسیدفولیک، ریبوفلاوین و به ویژه کولین است و به لحاظ داشتن ویتامین‌های مختلف، منبع غذایی مغذی و مناسبی برای تامین نیازهای بدن است. به جز ریبوفلاوین که عمدتاً در سفیده است تمام ویتامین‌های تخم‌مرغ در زرده آن وجود دارند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میشود.
1. ویتامین A: از ویتامین‌های محلول در چربی است. مقدار آن در تخم‌مرغ 244 واحد بین‌المللی است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین A عبارتند از: شب‌کوری، ناراحتی چشمی (خشک شدن موکوس چشم) و کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماریهای عفونی.
2. ویتامین B2: تخم‌مرغ منبع خوبی برای تامین ویتامین B2 بدن است. این ویتامین از ویتامین‌های محلول در آب است و در سفیده تخم‌مرغ به مقدار زیاد وجود دارد. مقدار ویتامین B2 در یک عدد تخم‌مرغ متوسط 0.24 میلی‌گرم است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین B2 عبارت است از: التهاب بدن، خشک و پوسته پوسته شدن پوست اطراف دهان، گوش و بینی، در صورت کمبود شدید این ویتامین در بدن، در بینایی و خون‌سازی اختلاف ایجاد میشود.
3. ویتامین B12: یکی از عناصر ضروری برای تشکیل گلبول قرمز خون ویتامین B12 در یک تخم‌مرغ 0.65 میکروگرم است در حالی که مقدار نیاز بدن افراد بالغ 3 میکروگرم در روز است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین B12 عبارتند از: کم‌خونی، خستگی و اختلافات سیستم عصبی.
4. ویتامین D: ویتامین D از ویتامین‌های محلول در چربی و برای جذب، تعادل و تثبیت کلیسیم و فسفر در بدن عنصری ضروری است. شیر، کره، تخم‌مرغ و جگر حاوی مقدار کافی ویتامین D است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین D عبارتند از: نرمی استخوان در کودکی و پوکی استخوان در میانسالی و کهنسالی. مصرف روزانه ویتامین D در افراد بالغ بر 0.0025 میلی‌گرم توصیه میشود.
5. ویتامین E: ویتامین E از ویتامین‌های محلول در چربی و مقدار آن در تخم‌مرغ 0.48 میلی‌گرم است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین E عبارتند از: اختلال در تولید مثل و ضعف عضله قلب، این ویتامین اثر درمانی و پیشگیری کننده از بیماریهای عروق کرونر، سرطان سینه، سرطان ریه، آترواسکلوز (تصلب شریان)، دیابت و التهابات و آسیب‌های ورزشی دارد.
6. کولین: کولین یکی از ویتامین‌های مهم موجود در تخم‌مرغ است. به دلیل اهمیت این ماده در ساختمان بدن، عدم مصرف منابع آن در گروه‌های خاص بویژه زنان باردار و شیرده می‌تواند آثار سوء قابل توجهی داشته باشد.
در طی سال‌ها به دلیل محدودیت‌هایی که در مصرف تخم‌مرغ ناشی از سوء ذهنیت در مورد کلسترول آن پیش آمد، کمبود کولین نیز در جوامع خودنمایی کرد زیرا تخم‌مرغ غنی از کولین است و کولین هم نقش اساسی در متابولیسم بدن دارد.
تخم‌مرغ پس از جگر گاو دومین منبع مهم و غنی از کولین است که به خصوص باید در زنان باردار و شیره به مصرف برسد. کولین تخم‌مرغ در داخل زرده آن به صورت ماده‌ای به نام لسیتین یافت میشود. 2 عدد تخم‌مرغ با تامین حداقل 250 میلی‌گرم کولین حدود 50درصد نیاز روزانه یک خانم باردار و شیرده را تامین می‌کند.
کولین:
- در به هم پیوستگی ساختمان غشای سلول‌ها نقش دارد.
- منبع مهم تامین گروه‌های متیل است.
- برای انتقال پیام‌های سلولی، انتقال پیام‌های عصبی، حمل و نقل چربی‌ها در بدن نقش دارد.
- برای متابولیسم در بدن حیاتی است.
نکات مهم در باره کولین به شرح زیر است:
1- کولین نقش بسیار مهمی در تکامل مغز جنین دارد. همچنین مطالعه بر روی حیوانات ثابت کرده است کولین مناطقی از مغز را که مسئول برقراری حافظه هستند را تحت تاثیر قرار داده و توانایی یادگیری در دوران زندگی را تقویت می‌کند.
2- دریافت کولین توسط جنین از مادر نه تنها باعث رشد و تکامل مناسب مغزی او میشود بلکه باعث میشود که سطح ماده هموسیستئین در خون مادر در حد متعال حفظ شود.
از آنجایی که افزایش میزان هموسیستئین در خون مادر با افزایش بروز ضایعات مغزی در جنین همراه است، مادران بارداری که در رژیم غذایی خود فقر کولین دارند 4 برابر بیشتر احتمال دارد که جنین آنها دچار ضایعات لوله عصبی از جمله کانال مغزی – نخاعی شود.
3 – هموسیستئین اسید آمینه‌ای در خون است که احتمال می‌رود در افزایش احتمال خطر بروز بیماریهای قلبی – عروقی، اسکیزوفرنی و آلزایمر و برخی سرطان‌ها نقش داشته باشد. کولین همانند اسید فولیک در متابولیسم این ماده موثر بوده و کمبود آن با افزایش میزان این ماده در خون همراه است.
4- مصرف کافی کولین توسط دختران در دوران رشد و بلوغ با کاهش احتمال بروز سرطان سینه در بزرگسالی آنها همراه است. به طور خاص، خوردن یک عدد تخم‌مرغ در روز با 18درصد کاهش احتمال سرطان سینه همراه است به ویژه وقتی که همراه با میوه و سبزیجات مصرف شود.
5- ثابت شده است در کسانی که 6 عدد تخم‌مرغ در هفته مصرف کرده‌اند، احتمال بروز سرطان سینه در آنها 44درصد کمتر از کسانی بوده که 2 عدد تخم‌مرغ یا کمتر در هفته مصرف کرده‌اند.
6- مطالعات بالینی انجام شده بر روی افراد بزرگسال سالمی که دچار کمبود کولین بوده‌‌اند نشان می‌دهد که با افزایش ضایعات DNA (که علامت بروز بیماریهای مزمن از جمله سرطان، آرتریت و پیری زودرس می‌باشد)، افزایش مرگ سلول‌های ایمنی بدن به نام لنفوسیت‌ها و افزایش نقص در عملکرد کبد و عضلات اتفاق می‌افتد.
7- نیاز به کولین برای مردان 550 میلی‌گرم در روز و معادل نیاز زنان شیرده است. این مقدار برای زنان 425 میلی‌گرم در روز و برای زنان باردار 450 میلی‌گرم در روز است.
7. بتا کاروتن‌ها (لوتئین و گزانتین):
از 600 کاروتنوئید موجود در طبیعت 50 نوع آن در غذاها و 6 نوع آن در پلاسمای خون انسان یافت میشود و فقط دو نوع آن در چشم وجود دارد که بنام لوتئین و گزانتین در ماکولای شبکیه چشم تحت عنوان «لکه زرد» وجود دارند. لوتئین و گزانتین در غلظت‌های متفاوت و سرم خون، بافت چربی، بافت پستان و در شیر مادر وجود دارند.
لوتئین و گزانتین از دسته مواد بسیار مهم و ضروری برای سلامت چشم هستند.
بدن انسان قادر به ساخت این دو ماده نیست لذا باید از طریق غذا آن را دریافت کند که به دلیل اینکه تخم‌مرغ از منابع بسیار مهم و غنی این مواد است. به مصرف منظم آن توصیه میشود.
ثابت شده است تخم‌مرغ 15درصد نیاز روزانه یک فرد را در این رابطه تامین کرده که تقریبا 100درصد آن جذب بدن میشود.
گرچه سبزی‌ها تیره رنگ مثل اسفناج بیشتر از تخم‌مرغ حاوی این دو ماده هستند ولی جذب بدنی این مواد از طریق تخم‌مرغ بسیار بیشتر است و لذا زرده تخم‌مرغ غنی‌ترین و مهمترین منبع تامین این مواد محسوب میشود.
ویژگی‌های این دو ماده و نقش تخم‌مرغ در این رابطه به شرح زیر است:
1.تغذیه با تخم‌مرغ سبب افزایش سطح لوتئین در خون و افزایش تجمع این مواد در ناحیه شبکیه چشم میشود که باعث حفاظت سلول‌های چشم از آسیب‌های مختلف به ویژه دژنراسیون و تخریب سلول‌های ماکالا میشود.
این دو ماده با کمک به ساخت رنگدانه در ناحیه ماکولا، فیلتر کردن اشعه‌های UV در چشم را در نتیجه حفاظت چشم از آسیب را سبب می‌شوند و با عمل آنتی‌اکسیدانی خود از آسیب رادیکال‌های آزاد به سلول‌های چشم جلوگیری می‌کنند.
یکی از مهمترین مشکلات اجتناب‌ناپذیر، بروز آسیب‌های تحلیل برنده لایه ماکولای چشم بر اثر سالخوردگی است که می‌تواند به کوری غیرقابل برگشت منجر شود و این مواد در غلظت مناسب از این ضایعه نیز جلوگیری کرده و آن را کاهش می‌دهند.
چون در حال حاضر درمان خاصی برای این ضایعه وجود ندارد لذا تنها با خوردن غذاهای غنی از این ماده به کاهش بروز آن کمک میشود. مصرف غذاهای حاوی این دو ماده از قبیل زرده تخم‌مرغ، اسفناج و بروکلی با بیش از 20درصد کاهش احتمال بروز کاتاراکت و بیش از 40درصد کاهش احتمال بروز دژنراسیون ماکولار در سالخوردگی میشود.
2. پوست نیز به طور مکرر در معرض آسیب‌های ناشی از اشعه UV و سایر طیف‌های نور است. این دو ماده به دلیل نقش جذب این اشعه‌ها و خاصیت آنتی‌اکسیدانی اثر مهمی در حفاظت پوست دارند و چون مصرف موضعی آنها به لایه زیرین پوست نمی‌تواند نفوذ کند لذا مناسب‌ترین روش استفاده، مصرف خوراکی این مواد است.
3. بین دریافت ناکافی لوتئین و گزانتین و شیوع سرطان کولون، سرطان دستگاه گوارش و ریه ارتباط وجود دارد که اساس آ» هم نقش این دو ماده در تنظیم لوتئین پلاسما و سایر کارتنوئید‌هاست.
* مواد معدنی:
1. کلسیم:
تقریباً 1.6 درصد از وزن بدن را کلسیم تشکیل می‌دهد که نسبت به سایر مواد معدنی تشکیل دهنده بدن، سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. 85 درصد از خاکستر اسکلت بدن را فسفات کلیسم تشکیل می‌دهد و مقادیری از آن در مایعات بدن، اعصاب، قلب و عضلات وجود دارد. مقدار مناسب کلسیم در بدن، در تنظیم ضربان و فشار خون موثر است.
غذای روزانه هر فرد باید حداقل حاوی 800 میلی‌گرم کلسیم باشد. این میزان در مورد زنان باردار و شیرده از 1500 تا 2000 میلی‌گرم توصیه شده است. 26 میلی‌گرم کلسیم در تخم‌مرغ وجود دارد که عمدتا در زرده آن موجود است. عوارض کمبود کلسیم در کودکان، نرمی‌استخوان، کاهش رشد، خرابی دندان‌ها و لثه و در بزرگسالان، پوکی استخوان است.
2. فسفر:
فسفر از ترکیبات مهم سلول‌های بدن است و در واکنش‌های شیمیایی بدن و همچنین فعال کردن آنزیم‌ها، ویتامین‌ها و در نهایت رشد و ترمیم بافت‌های بدن نقش عمده‌ای به عهده دارد. فسفر به همراه کلسیم در تشکیل و استحکام استخوان‌ها عمل می‌کند و در ساخت بافت‌های عضلانی، مغز و اعصاب دخالت دارد. مقدار مصرف روزانه فسفر برابر کلیسیم پیشنهاد میشود غذاهایی که به اندازه کافی حاوی پروتئین و کلسیم می‌باشند از فسفر کافی نیز برخوردارند.
فسفر تخم‌مرغ که عمدتاً در زرده آن وجود دارد به میزان 96 میلی‌گرم بوده و از لحاظ مقداری نسبت به کلسیم برتری دارد. عوارض کمبود فسفر در بدن مشابه عوارض کمبود کلسیم است.
3. سدیم و پتاسیم
اگرچه خواص سدیم و پتاسیم از نظر شیمیایی مشابه است ولی هیچیک از آنها را در بدن نمی‌توان جایگزین دیگر کرد. سدیم 0.2 درصد از وزن بدن را تشکیل می‌دهد و عمدتاً در مایعات بدن و خود یافت میشود.
افزایش سدیم در بدن موجب خروج آب سلولی و تورم اندام‌های تحتانی بدن میشود. پتاسیم 9درصد درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد و عمدتاً از ترکیبات داخل سلولی است.
پتاسیم تنظیم کننده‌ای مناسب برای حالت اسیدی و بازی خون است و در ایجاد تعادل میان سلول‌های بدن و مایع اطراف آنها اهمیت دارد.
نیاز روزانه یک فرد بالغ به سدیم و پتاسیم به ترتیب 1.5 و 4.7 گرم است. میزان سدیم و پتاسیم که غالبا در سفیده تخم‌مرغ یافت می‌شوند به ترتیب 70 و 67 میلی‌گرم است. به این ترتیب یک عدد تخم‌مرغ به طور متوسط به ترتیب 22.5 و 70 درصد از نیاز روزانه یک فرد بالغ را به سدیم و پتاسیم تامین می‌کند.
4. سلنیوم:
سلنیوم آنتی اکسیدانی است که از انهدام بافت‌های بدن جلوگیری کرده و به همراه ویتامین E علیه برخی بیماریهای مزمن عمل می‌کند. سلنیوم در تقویت سیستم ایمنی، بهبود آرتریت روماتوئید، پیشگیری از پارکینسون و آلزایمر، حفاظت از چشم‌ها در مقابل آب مروارید، بهبود خلق و خو و کاهش افسردگی، کاهش خطر بیماریهای قلبی و پیشگیری از سرطان موثر است.
5. آهن:
اگرچه آهن فقط 0.004 درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد، اما اهمیت و نقش ویژه‌ای در انتقال اکسیژن خون به سلول‌های بدن دارد. مقدار آهن تخم‌مرغ حدود 0.92 میلی‌گرم و عمدتا در زرده موجود است که به نسبت دیگر مواد موجود در آن کمتر است.
در رژیم غذایی روزانه، مصرف آهن برای بچه‌ها 5 تا 10، مردان 10 و زنان 18 میلی‌گرم توصیه میشود. البته نوع آهن مصرفی برای جذب در بدن بسیار اهمیت دارد.
به طور مثال اگر چه اسفناج به عنوان یک ماده غذایی، حاوی درصد بالایی آهن است، اما فقط درصد کمی از آن قابلیت جذب در بدن را دارد این در حالی است آهن موجود در تخم‌مرغ به طور کامل جذب بدن میشود.
زرده تخم‌مرغ یکی از منابع خوب آهن است ولی آهن آن در مقایسه با آهن Haem موجود در گوشت، از قابلیت جذب کمتری برخوردار است. وجود زرده تخم‌مرغ در برنامه غذایی کودکان، بخشی از آهن مورد نیاز آنها را تامین می‌کند.
تخم‌مرغ حاوی ویتامین‌های مهم و مورد نیاز بدن از جمله ویتامین‌های E،D،A،B،B12 اسیدفولیک، ریبوفلاوین و به ویژه کولین است و به لحاظ داشتن ویتامین‌های مختلف، منبع غذایی مغذی و مناسبی برای تامین نیازهای بدن است.
فارس: تخم یک ماده غذایی بی نظیر و سرشار از پروتئین، مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن است که کمبود برخی از آنها موجب بروز بیماریهای مختلف از جمله بیماریهای ذهنی، پوستی و چشم میشود.
وزارت بهداشت اعلام کرد: تخم‌مرغ جایگاه ویژه‌ای در سفره غذایی ایرانیان از سالیان دور تاکنون داشته است. به علاوه توجه ویژه‌ای به این ماده در موارد غیرتغذیه‌ای همچون سفره هفت‌سین، سفره عقد، شکستن تخم‌مرغ به عنوان جلوگیری از چشم زخم، طالع‌بینی، درمان شکستگی‌های استخوان و... شده است که همه و همه در پیشینه و تاریخچه ایران باستان وجود داشته و در بسیاری از مناطق سنتی ایران به غلط یا صحیح، هنوز جایگاه ویژه خود را حفظ کرده است و داد و ستد این ماده غذایی در برخی از خانوارهای روستایی تنها محل درآمدزایی محسوب میشود.
از طرف دیگر خواص تغذیه‌ای موجود در تخم‌مرغ، این ماده غذایی را در هرم غذایی که معرف الگوی مناسب مصرف مواد غذایی در هر کشور است در گروه گوشت، حبوبات و مغزها قرار داده است.
در مصرف مواد غذایی این گروه نیز همچون سایر گروه‌های غذایی باید تنوع و تعادل در مصرف و رعایت شود و از مواد این گروه به شکل جانشینی استفاده شود.
ارزش غذایی یک عدد تخم‌مرغ معادل است با 30 گرم انواع گوشت (قرمز، مرغ و ماهی) معادل دو تکه متوسط خورشتی، نصف لیوان حبوبات پخته، یک چهارم لیوان حبوبات خام و یک چهارم لیوان انواع مغزها (بادام، پسته، فندق، گردو و...)
اجزای ترکیبی تخم‌مرغ و عوارض ناشی از کمبود هر یک در بدن
تخم‌مرغ و شیر از معدود غذاهای شناخته شده در طبیعت هستند که می‌تواند نیازهای بدن را به طور متعادل تامین کنند.
عمده‌ترین ویژگی تخم‌مرغ و وجه تمایز آن نسبت به سایر مواد غذایی، ترکیب پروتئینی و مواد مغذی موجود در آن نظیر کولین، لوتئین و گزانتین و تولید بسیار کم انرژی است.
* پروتئین
مواد پروتئینی بعد از آب، قسمت عمده بافت‌های نرم و 18 درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد.
پروتئین‌ها مسئول ساخت، نگهداری و ترمیم بافت‌های بدن هستند و باید همیشه به مقدار لازم در رژیم غذایی استفاده شوند.
پروتئین مواد غذایی در دستگاه گوارش و کبد به ترکیبات ساده‌تری به نام اسید آمینه شکسته و جذب سلول‌ها میشود. آنها مولکول‌های درشتی هستند که از واحدهای کوچکتری به نام اسید آمینه ساخته شده‌اند.
۹نوع اسید آمینه از مجموع بیستگانه آن، از اسید آمینههای ضروری بدن است، یعنی بدن انسان قادر به ساخت آنها نیست و باید از طریق غذا تامین شود.
تخم‌مرغ دارای تمام اسید آمینههای ضروری است. پروتئین تخم‌مرغ یک پروتئین کامل، قابل جذب و دارای بیشترین اسید آمینههای ضروری برای بدن است که درصد جذب بالایی دارد.
بیشترین واکنش‌های مهم و پیچیده شیمیایی بدن به وسیله گروهی از پروتئین‌ها به نام آنزیم‌ها و هورمون‌ها انجام میشود و تخم‌مرغ منبع بسیاری خوبی برای تامین پروتئین مورد نیاز آنهاست.
پروتئین تخم‌مرغ هم در سفیده و هم در زرده آن وجود دارد که نسبت آن 60 درصد به 40 درصد است. به دلیل کیفیت بالای تخم‌مرغ، این ماده نقش مهمی در ایجاد سیری به خصوص هنگامی که در وعده صبحانه مصرف شود دارد و به همین دلیل باعث کاهش وزن میشود زیرا علاوه بر القای احساس سیری، میزان کالری بسیار کمی تولید می‌کند.
مطالعات نشان داده است که مصرف پروتئین‌های دامی با کیفیت بالا که تخم‌مرغ سرآمد آنهاست به طور موثری از تحلیل توده عضلانی در طول سالخوردگی جلوگیری کرده و آن را کاهش می‌دهد و در هنگام کاهش وزن نیز بافت عضلانی را حفظ می‌کند.
تخم‌مرغ با دارا بودن حدود 6 گرم پروتئین میزان 13درصد نیاز غذایی توصیه شده در یک رژیم غذایی بر پایه 2هزار کیلو کالری را تامین کند.
عوارض کمبود مواد پروتئینی عمدتاً به نام سوء تغذیه شناخته می شود و از علام مهم آن می‌توان لاغری مفرط، بزرگ شدن شکم و عدم رشد مناسب بدن را نام برد.
در نقاطی از آفریقا که مردم دچار فقر موارد پروتئینی هستند، این عوارض در کودکان به خوبی مشهود است و به همین دلیل سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد (FAO) کشورهای آفریقایی را ملزم کرده که با بهره‌گیری از تخم‌مرغ مشکل سوء تغذیه پروتئین را کاهش دهند.
* کربوهیدرات
کربوهیدرات‌ها، منابع مهم انرژی را در غذا تشکیل می‌دهند. کربوهیدرات‌ها به مواد پرانرژی تجزیه می‌شوند و انرژی لازم را در بدن ایجاد می‌کنند. تخم‌مرغ با دارا بودن حداکثر 0.6 گرم کربوهیدرات در این خصوص نقش چندانی نداشته و قالب ویژگی آن برپایه پروتئین بسیار ارزشمند آن استوار است.
*چربی
ترکیب چربی تخم‌مرغ به صورت یک سوم اشباع شده و دو سوم غیر اشباع است. تخم‌مرغ با دارا بودن 5 گرم چربی کل که حدود 1.6 گرم آن به صورت اشباع شده است تنها 72 کیلو کالری انرژی تولید می‌کند که این نکته از ویژگی‌های بارز تخم‌مرغ است.
* ویتامین‌ها
ویتامین‌ها مواد آلی با ترکیبات پیچیده‌ای هستند که به مقدار کم در حیوانات و گیاهان وجود دارند. ویتامین‌ها نقش عمده‌ای در سوخت و ساز طبیعی مواد در بدن به عهده دارند.
تخم‌مرغ حاوی ویتامین‌های مهم و مورد نیاز بدن از جمله ویتامین‌های E،D،A،B،B12 اسیدفولیک، ریبوفلاوین و به ویژه کولین است و به لحاظ داشتن ویتامین‌های مختلف، منبع غذایی مغذی و مناسبی برای تامین نیازهای بدن است. به جز ریبوفلاوین که عمدتاً در سفیده است تمام ویتامین‌های تخم‌مرغ در زرده آن وجود دارند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میشود.
1. ویتامین A: از ویتامین‌های محلول در چربی است. مقدار آن در تخم‌مرغ 244 واحد بین‌المللی است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین A عبارتند از: شب‌کوری، ناراحتی چشمی (خشک شدن موکوس چشم) و کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماریهای عفونی.
2. ویتامین B2: تخم‌مرغ منبع خوبی برای تامین ویتامین B2 بدن است. این ویتامین از ویتامین‌های محلول در آب است و در سفیده تخم‌مرغ به مقدار زیاد وجود دارد. مقدار ویتامین B2 در یک عدد تخم‌مرغ متوسط 0.24 میلی‌گرم است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین B2 عبارت است از: التهاب بدن، خشک و پوسته پوسته شدن پوست اطراف دهان، گوش و بینی، در صورت کمبود شدید این ویتامین در بدن، در بینایی و خون‌سازی اختلاف ایجاد میشود.
3. ویتامین B12: یکی از عناصر ضروری برای تشکیل گلبول قرمز خون ویتامین B12 در یک تخم‌مرغ 0.65 میکروگرم است در حالی که مقدار نیاز بدن افراد بالغ 3 میکروگرم در روز است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین B12 عبارتند از: کم‌خونی، خستگی و اختلافات سیستم عصبی.
4. ویتامین D: ویتامین D از ویتامین‌های محلول در چربی و برای جذب، تعادل و تثبیت کلیسیم و فسفر در بدن عنصری ضروری است. شیر، کره، تخم‌مرغ و جگر حاوی مقدار کافی ویتامین D است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین D عبارتند از: نرمی استخوان در کودکی و پوکی استخوان در میانسالی و کهنسالی. مصرف روزانه ویتامین D در افراد بالغ بر 0.0025 میلی‌گرم توصیه میشود.
5. ویتامین E: ویتامین E از ویتامین‌های محلول در چربی و مقدار آن در تخم‌مرغ 0.48 میلی‌گرم است. عوارض ناشی از کمبود ویتامین E عبارتند از: اختلال در تولید مثل و ضعف عضله قلب، این ویتامین اثر درمانی و پیشگیری کننده از بیماریهای عروق کرونر، سرطان سینه، سرطان ریه، آترواسکلوز (تصلب شریان)، دیابت و التهابات و آسیب‌های ورزشی دارد.
6. کولین: کولین یکی از ویتامین‌های مهم موجود در تخم‌مرغ است. به دلیل اهمیت این ماده در ساختمان بدن، عدم مصرف منابع آن در گروه‌های خاص بویژه زنان باردار و شیرده می‌تواند آثار سوء قابل توجهی داشته باشد.
در طی سال‌ها به دلیل محدودیت‌هایی که در مصرف تخم‌مرغ ناشی از سوء ذهنیت در مورد کلسترول آن پیش آمد، کمبود کولین نیز در جوامع خودنمایی کرد زیرا تخم‌مرغ غنی از کولین است و کولین هم نقش اساسی در متابولیسم بدن دارد.
تخم‌مرغ پس از جگر گاو دومین منبع مهم و غنی از کولین است که به خصوص باید در زنان باردار و شیره به مصرف برسد. کولین تخم‌مرغ در داخل زرده آن به صورت ماده‌ای به نام لسیتین یافت میشود. 2 عدد تخم‌مرغ با تامین حداقل 250 میلی‌گرم کولین حدود 50درصد نیاز روزانه یک خانم باردار و شیرده را تامین می‌کند.
کولین:
- در به هم پیوستگی ساختمان غشای سلول‌ها نقش دارد.
- منبع مهم تامین گروه‌های متیل است.
- برای انتقال پیام‌های سلولی، انتقال پیام‌های عصبی، حمل و نقل چربی‌ها در بدن نقش دارد.
- برای متابولیسم در بدن حیاتی است.
نکات مهم در باره کولین به شرح زیر است:
1- کولین نقش بسیار مهمی در تکامل مغز جنین دارد. همچنین مطالعه بر روی حیوانات ثابت کرده است کولین مناطقی از مغز را که مسئول برقراری حافظه هستند را تحت تاثیر قرار داده و توانایی یادگیری در دوران زندگی را تقویت می‌کند.
2- دریافت کولین توسط جنین از مادر نه تنها باعث رشد و تکامل مناسب مغزی او میشود بلکه باعث میشود که سطح ماده هموسیستئین در خون مادر در حد متعال حفظ شود.
از آنجایی که افزایش میزان هموسیستئین در خون مادر با افزایش بروز ضایعات مغزی در جنین همراه است، مادران بارداری که در رژیم غذایی خود فقر کولین دارند 4 برابر بیشتر احتمال دارد که جنین آنها دچار ضایعات لوله عصبی از جمله کانال مغزی – نخاعی شود.
3 – هموسیستئین اسید آمینه‌ای در خون است که احتمال می‌رود در افزایش احتمال خطر بروز بیماریهای قلبی – عروقی، اسکیزوفرنی و آلزایمر و برخی سرطان‌ها نقش داشته باشد. کولین همانند اسید فولیک در متابولیسم این ماده موثر بوده و کمبود آن با افزایش میزان این ماده در خون همراه است.
4- مصرف کافی کولین توسط دختران در دوران رشد و بلوغ با کاهش احتمال بروز سرطان سینه در بزرگسالی آنها همراه است. به طور خاص، خوردن یک عدد تخم‌مرغ در روز با 18درصد کاهش احتمال سرطان سینه همراه است به ویژه وقتی که همراه با میوه و سبزیجات مصرف شود.
5- ثابت شده است در کسانی که 6 عدد تخم‌مرغ در هفته مصرف کرده‌اند، احتمال بروز سرطان سینه در آنها 44درصد کمتر از کسانی بوده که 2 عدد تخم‌مرغ یا کمتر در هفته مصرف کرده‌اند.
6- مطالعات بالینی انجام شده بر روی افراد بزرگسال سالمی که دچار کمبود کولین بوده‌‌اند نشان می‌دهد که با افزایش ضایعات DNA (که علامت بروز بیماریهای مزمن از جمله سرطان، آرتریت و پیری زودرس می‌باشد)، افزایش مرگ سلول‌های ایمنی بدن به نام لنفوسیت‌ها و افزایش نقص در عملکرد کبد و عضلات اتفاق می‌افتد.
7- نیاز به کولین برای مردان 550 میلی‌گرم در روز و معادل نیاز زنان شیرده است. این مقدار برای زنان 425 میلی‌گرم در روز و برای زنان باردار 450 میلی‌گرم در روز است.
7. بتا کاروتن‌ها (لوتئین و گزانتین):
از 600 کاروتنوئید موجود در طبیعت 50 نوع آن در غذاها و 6 نوع آن در پلاسمای خون انسان یافت میشود و فقط دو نوع آن در چشم وجود دارد که بنام لوتئین و گزانتین در ماکولای شبکیه چشم تحت عنوان «لکه زرد» وجود دارند. لوتئین و گزانتین در غلظت‌های متفاوت و سرم خون، بافت چربی، بافت پستان و در شیر مادر وجود دارند.
لوتئین و گزانتین از دسته مواد بسیار مهم و ضروری برای سلامت چشم هستند.
بدن انسان قادر به ساخت این دو ماده نیست لذا باید از طریق غذا آن را دریافت کند که به دلیل اینکه تخم‌مرغ از منابع بسیار مهم و غنی این مواد است. به مصرف منظم آن توصیه میشود.
ثابت شده است تخم‌مرغ 15درصد نیاز روزانه یک فرد را در این رابطه تامین کرده که تقریبا 100درصد آن جذب بدن میشود.
گرچه سبزی‌ها تیره رنگ مثل اسفناج بیشتر از تخم‌مرغ حاوی این دو ماده هستند ولی جذب بدنی این مواد از طریق تخم‌مرغ بسیار بیشتر است و لذا زرده تخم‌مرغ غنی‌ترین و مهمترین منبع تامین این مواد محسوب میشود.
ویژگی‌های این دو ماده و نقش تخم‌مرغ در این رابطه به شرح زیر است:
1.تغذیه با تخم‌مرغ سبب افزایش سطح لوتئین در خون و افزایش تجمع این مواد در ناحیه شبکیه چشم میشود که باعث حفاظت سلول‌های چشم از آسیب‌های مختلف به ویژه دژنراسیون و تخریب سلول‌های ماکالا میشود.
این دو ماده با کمک به ساخت رنگدانه در ناحیه ماکولا، فیلتر کردن اشعه‌های UV در چشم را در نتیجه حفاظت چشم از آسیب را سبب می‌شوند و با عمل آنتی‌اکسیدانی خود از آسیب رادیکال‌های آزاد به سلول‌های چشم جلوگیری می‌کنند.
یکی از مهمترین مشکلات اجتناب‌ناپذیر، بروز آسیب‌های تحلیل برنده لایه ماکولای چشم بر اثر سالخوردگی است که می‌تواند به کوری غیرقابل برگشت منجر شود و این مواد در غلظت مناسب از این ضایعه نیز جلوگیری کرده و آن را کاهش می‌دهند.
چون در حال حاضر درمان خاصی برای این ضایعه وجود ندارد لذا تنها با خوردن غذاهای غنی از این ماده به کاهش بروز آن کمک میشود. مصرف غذاهای حاوی این دو ماده از قبیل زرده تخم‌مرغ، اسفناج و بروکلی با بیش از 20درصد کاهش احتمال بروز کاتاراکت و بیش از 40درصد کاهش احتمال بروز دژنراسیون ماکولار در سالخوردگی میشود.
2. پوست نیز به طور مکرر در معرض آسیب‌های ناشی از اشعه UV و سایر طیف‌های نور است. این دو ماده به دلیل نقش جذب این اشعه‌ها و خاصیت آنتی‌اکسیدانی اثر مهمی در حفاظت پوست دارند و چون مصرف موضعی آنها به لایه زیرین پوست نمی‌تواند نفوذ کند لذا مناسب‌ترین روش استفاده، مصرف خوراکی این مواد است.
3. بین دریافت ناکافی لوتئین و گزانتین و شیوع سرطان کولون، سرطان دستگاه گوارش و ریه ارتباط وجود دارد که اساس آ» هم نقش این دو ماده در تنظیم لوتئین پلاسما و سایر کارتنوئید‌هاست.
* مواد معدنی:
1. کلسیم:
تقریباً 1.6 درصد از وزن بدن را کلسیم تشکیل می‌دهد که نسبت به سایر مواد معدنی تشکیل دهنده بدن، سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. 85 درصد از خاکستر اسکلت بدن را فسفات کلیسم تشکیل می‌دهد و مقادیری از آن در مایعات بدن، اعصاب، قلب و عضلات وجود دارد. مقدار مناسب کلسیم در بدن، در تنظیم ضربان و فشار خون موثر است.
غذای روزانه هر فرد باید حداقل حاوی 800 میلی‌گرم کلسیم باشد. این میزان در مورد زنان باردار و شیرده از 1500 تا 2000 میلی‌گرم توصیه شده است. 26 میلی‌گرم کلسیم در تخم‌مرغ وجود دارد که عمدتا در زرده آن موجود است. عوارض کمبود کلسیم در کودکان، نرمی‌استخوان، کاهش رشد، خرابی دندان‌ها و لثه و در بزرگسالان، پوکی استخوان است.
2. فسفر:
فسفر از ترکیبات مهم سلول‌های بدن است و در واکنش‌های شیمیایی بدن و همچنین فعال کردن آنزیم‌ها، ویتامین‌ها و در نهایت رشد و ترمیم بافت‌های بدن نقش عمده‌ای به عهده دارد. فسفر به همراه کلسیم در تشکیل و استحکام استخوان‌ها عمل می‌کند و در ساخت بافت‌های عضلانی، مغز و اعصاب دخالت دارد. مقدار مصرف روزانه فسفر برابر کلیسیم پیشنهاد میشود غذاهایی که به اندازه کافی حاوی پروتئین و کلسیم می‌باشند از فسفر کافی نیز برخوردارند.
فسفر تخم‌مرغ که عمدتاً در زرده آن وجود دارد به میزان 96 میلی‌گرم بوده و از لحاظ مقداری نسبت به کلسیم برتری دارد. عوارض کمبود فسفر در بدن مشابه عوارض کمبود کلسیم است.
3. سدیم و پتاسیم
اگرچه خواص سدیم و پتاسیم از نظر شیمیایی مشابه است ولی هیچیک از آنها را در بدن نمی‌توان جایگزین دیگر کرد. سدیم 0.2 درصد از وزن بدن را تشکیل می‌دهد و عمدتاً در مایعات بدن و خود یافت میشود.
افزایش سدیم در بدن موجب خروج آب سلولی و تورم اندام‌های تحتانی بدن میشود. پتاسیم 9درصد درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد و عمدتاً از ترکیبات داخل سلولی است.
پتاسیم تنظیم کننده‌ای مناسب برای حالت اسیدی و بازی خون است و در ایجاد تعادل میان سلول‌های بدن و مایع اطراف آنها اهمیت دارد.
نیاز روزانه یک فرد بالغ به سدیم و پتاسیم به ترتیب 1.5 و 4.7 گرم است. میزان سدیم و پتاسیم که غالبا در سفیده تخم‌مرغ یافت می‌شوند به ترتیب 70 و 67 میلی‌گرم است. به این ترتیب یک عدد تخم‌مرغ به طور متوسط به ترتیب 22.5 و 70 درصد از نیاز روزانه یک فرد بالغ را به سدیم و پتاسیم تامین می‌کند.
4. سلنیوم:
سلنیوم آنتی اکسیدانی است که از انهدام بافت‌های بدن جلوگیری کرده و به همراه ویتامین E علیه برخی بیماریهای مزمن عمل می‌کند. سلنیوم در تقویت سیستم ایمنی، بهبود آرتریت روماتوئید، پیشگیری از پارکینسون و آلزایمر، حفاظت از چشم‌ها در مقابل آب مروارید، بهبود خلق و خو و کاهش افسردگی، کاهش خطر بیماریهای قلبی و پیشگیری از سرطان موثر است.
5. آهن:
اگرچه آهن فقط 0.004 درصد وزن بدن را تشکیل می‌دهد، اما اهمیت و نقش ویژه‌ای در انتقال اکسیژن خون به سلول‌های بدن دارد. مقدار آهن تخم‌مرغ حدود 0.92 میلی‌گرم و عمدتا در زرده موجود است که به نسبت دیگر مواد موجود در آن کمتر است.
در رژیم غذایی روزانه، مصرف آهن برای بچه‌ها 5 تا 10، مردان 10 و زنان 18 میلی‌گرم توصیه میشود. البته نوع آهن مصرفی برای جذب در بدن بسیار اهمیت دارد.
به طور مثال اگر چه اسفناج به عنوان یک ماده غذایی، حاوی درصد بالایی آهن است، اما فقط درصد کمی از آن قابلیت جذب در بدن را دارد این در حالی است آهن موجود در تخم‌مرغ به طور کامل جذب بدن میشود.
زرده تخم‌مرغ یکی از منابع خوب آهن است ولی آهن آن در مقایسه با آهن Haem موجود در گوشت، از قابلیت جذب کمتری برخوردار است. وجود زرده تخم‌مرغ در برنامه غذایی کودکان، بخشی از آهن مورد نیاز آنها را تامین می‌کند.
تعداد صفحات : 7
درباره ما
7خاصیت جالب نوشیدن آب گرم 1. آب گرم به هضم غذا کمک می کند. نوشیدن آب گرم به جذب حداکثر میزان مواد مغذی کمک کرده و هضم را برای بدن آسان می کند. 2. آب گرم بدن را تمیز می کند. آب گرم به بدن کمک می کند تا سموم مضر بدن را از بین ببرد. بنابراین در نوشیدن آب گرم دست و دلبازی به خرج دهید. 3. باعث زیبایی می شود. وقتی بدن پاک می شود تاثیر آن بر صورت نیز ظاهر می شود. آب گرم باعث روشن شدن پوست شما می شود . بنابراین بهتر است آب گرم بنوشید تا همیشه ظاهری زیبا داشته باشید. 4. برای گلو خوب است. گلوی شما مطمئنا برای نوشیدن آب گرم از شما سپاسگذاری خواهد کرد! به نرم شدن گلو و کاهش مشکلات آن که اغلب با نوشیدن آب سرد و خوردن غذای سرد پیش می آید کمک می کند. 5. روده ها را تحریک می کند.نوشیدن آب گرم به ویژه در صبح روده ها را به فعالیت وا می دارد. برای افرادی که از یبوست رنج می برند یک راه حل طبیعی خوب محسوب می شود. 6. آب گرم برای کسانی که مراقب وزن خود هستند خوب است. آب گرم معمولا برای کسانی که سعی در کاهش وزن دارند توصیه می شود. آغاز روز با یک لیوان آب گرم شروع خوبی برای روند کاهش وزن است. 7. ذهن را آرام می کند. باید امتحان کنید تا به این باور برسید. مزایای روانشناختی زیادی برای نوشیدن آب گرم وجود دارد. یک لیوان آب گرم در صبح را به آرامی بنوشید. با این کار شما احساس آرامش و خرسندی خواهید کرد
اطلاعات کاربری
هل را جدی بگیریدلینک دوستان
آرشیو
پیوندهای روزانه
آمار سایت